Linux CentOs Kurulumu
Arkadaşlar önceki yazılarımızda sizler ile paylaştığım gibi CentOS birebir RedHat variant’ıdır. CentOS ile ilgili Linux komutları ve işlemleri RedHat içinde aynıdır. Ayrıca Linux işletim sistemlerinin terminal kullanımları ve işleyişleri birbirine benzer olduğundan bir tanesinin sistem yöneticiliğini öğrenmek diğerlerini öğrenmeniz için temel teşkil edecektir.
Anlatımlarda Oracle VM Virtual Box kullandım. (https://www.virtualbox.org/wiki/Downloads adresinden indirebilirsiniz.)
Şimdi sırası ile CentOS kurulumunu adım adım yapalım:
1. Oracle VM Virtual Box programı kuruldulduktan sonra http://www.centos.org/download/ adresinden CentOS indirilir. İndirirken dikkat edilmesi gereken bir nokta eğer sanal değil fiziksel bir makina üzerine kurulum yapmayı düşünüyorsanız 32 Bit işlemciye sahip makinalar için X86 sürümünü, 64 bit işlemciye sahip makinalar için ise X64 sürümünü indirmek ve kurmaktır.
2. Oracle VM Virtual Box çalıştırıldığında “Yeni” ye tıklayarak yeni bir işletim sistemi eklenir ve aşağıdaki gibi seçim yapılır.
3. Sanal makinamızı 1024 MB bellek ile çalışacak şekilde konfigüre ediyoruz. Ancak 512 MB bellek ile de CentOS çalışabilir.
4. Bu noktada deafult gelen .vdi uzantısını seçmnizi tavsiye ederim kurulum yapıldktan sonra .vdi dosyasını kopyalabilirsiniz, başka yere yedekleyebilirsiniz ayrıca kurulum sonrasında diğer anltımlarımızda temel sistem yöneticiliği konularına değineceğimiz varsayılan değeri seçmek tavisye edilir.
5. Disk tipini seçtiktan sonra fiziksel disk tipini sabit seçmek kurulumda yavaş olmasına neden olur ancak ileride başka bir ortama taşıma kolaylığı sağlar.
6. Akabinde gelişmiş ayarlamalar yapabilirsiniz isterseniz sabit sürücünün oluşturulacağı dizin yolunu değiştirebilirsiniz. Default olarak yolu “C:\Users\<userName>\VirtualBox VMs\<osName>” şeklindedir
7. Daha Sonra “Ayarlar / Depolama / Öznitelikler / CD/DVD Sürücü” tabına ilerleyim CD ikonunun sağındaki ok tıklanarak indirdiğimiz CentOS işletim sisteminin .iso ya da fiziksel CD/DVD yolu tanıtılmak suretiyle kurulum için gerekli tüm hazırlıklar tamamlanmış olur.
8. Daha sonra kuruluma geçilir. Sıfır bir kurulum yaptığımızdan dolayı “Install or upgrade an existing system” seçilir. 
9. Daha sonra “CentOS” “anaconda istaller” aracılığı ile işletim sistemini yüklemeye başlar.
10. CentOS 5 sürümü ile kurulum adımları “terminal” ekranı yerin “grafik kullanıcı ekranı” ile sürdürülmektedir. Tabikide birkaç tıklama ile default bir kurulum grafik kullanıcı ekranı ile yapılabilmektedir.
11. “İşletim Sistemi Dili ve Giriş Dili” seçimi yapılır. Ben kullanma kolaylığı sağladığından dolayı “English” olarak tavsiye ediyorum. Ancak isteyen arkadaşlar “Türkçe” yi de seçebilir.
12. 
13. Bu noktada storage tipi seçilmektedir. Default değer “Basic Storage Devices” seçeneğidir. SAN ya da iSCSI eklenecekse diğer seçenek seçilir. Ancak anlatımlarada bu konuya LVM konusunda değinilecektir.
14. Storage ortamı seçildikten sonra kurulum formatlama ile devam eder.
15. Formatlama işlemi sonrasında CentOS için bir domain ismi belirlenir. Biz anlatımlarımızda “getitlabs.localhost.com” ismini kullanacağız.
16. Daha sonra “Configure Network” buttonu tıklanarak network bağlantısı “Edit” menüsünden ayarlanabilir. Bu ayarlama network üzerinde kullanılan IP adresleri bilindiği ve network kartı takılı olduğu durumda yapılmalıdır. Aslında default olarak ayarlamayı kurulum esnasında yapmak best practise olarak kabul görmektedir. Ancak “terminal” ekranın kullanımı anlatırken “terminal” üzerinden IP adresi girme, ve diğer ayarları yapma konusunu açıklayacağımdan dolayı burada bir konfigürasyon yapmıyoruz.
17. “root” kullanıcısı için bir “password” belirliyoruz.
18. Bu menu önemlidir. Bu menüde live CD ya da defult kurulum CD’si mevcut iken kurulu olan CentOS üzerinde değişiklik yapılabilmektedir. Recovery özelliği gibi kullanılabildiği gibi iki işletim sistemini yanyana kurmaya bile imkan verir.
19. Partition seçimi sonrasında “Write changes to disk” seçilir.
20. Bu aşamada paket kurulumları yapılmaktadır. Uygulamalarımızda “X-Server” ya da GUI ler ile uğramayacağımız için “Web Server” bizim için yeterli olacaktır.
21. Kurulum paketleri açarak kuruluma devam eder. Eğer network kartı ve bir IP addresi tanımlarsan en güncel paketler ile kurulum yapabiliriz.
22. Process Bar üzerinden yüklemeyi takip ederek kurulan paket isimlerini izleyebilirsiniz. İleride kulan paketler ile etkileşime geçeceğiz 🙂
23. “Congratulations” yazısı kurulumumuzun başarılı olduğunu gösterir. Akabinde “Reboot” a tıklamamız gerekir. Ancak Sanal olarak çalıştığımız dan dolayı “kurulum medyamızı” 7. maddede bahsettiğim işlemleri yaparak çıkarmalıyız ki kapatıp/açınca kurulum başlamasın.
24. Aşağıda görüldüğü gibi “Diski sanal sürücüden kaldır” diyerek bir sonraki açılmada kurulum ekranı ile karşılamadan CentOS u başlatabileceğiz.
25. Açıldıktan sonra bize “getitlabs login: ” sorusunu soracaktır. Burası login işlemini hangi hesap ile yapacaksan onu yazacağız. Genelde anlatımlarda “root” kullanıcısı anlatılacağından “root” yazacağız.
26. “root” yazdıktan sonra 17. maddede belirlediğimiz “password” ü gireriz ve işletim sistemimiz tam olarak hazırdır.
Umarım faydalı bir anlatım olmuştur. CentOS Basic Web Server kurulumunu aşama aşama anlatmaya çalıştım. Şimdi sizde kendi Web Server’ınızı kurmanızı tavsiye ediyorum. Son birkaç yılda Linux kurulumları çok kolaylaştı ve kurulum esnasında sizlerde ne kadar kolay olduğuna şaşıracaksınız.
Emre Çağlar HOŞGÖR
